Κάποιοι σκέφτονται ή ακόμη χειρότερα λένε: Τι μας νοιάζει ο πόλεμος στην Ουκρανία; Η ένταση στην Ταϊβάν είναι πολύ μακριά. Τα Βαλκάνια είναι ξεχασμένα. Η Αφρική δεν μας επηρεάζει. Η Λατινική Αμερική είναι χιλιάδες μίλια μακριά. Μας νοιάζει η χώρα μας και οι σχέσεις με την Τουρκία.
Αντίληψη χωριού απομονωμένου και όχι ανοιχτόμυαλης κοινωνίας.
Την ίδια στιγμή όλος ο κόσμος ξέρει ότι τίποτα δεν είναι όπως πριν τον Φεβρουάριο του 2022. Η διαχωριστική γραμμή έχει τραβηχτεί. Από την μια πλευρά η Αμερική και οι ευρωπαϊκές χώρες μαζί με την Αυστραλία, Ιαπωνία και Ν. Κορέα και από την άλλη η Ρωσία με την εμφανή ή υπόγεια υποστήριξη της Κίνας και του Ιράν. Στο ενδιάμεσο ένας ολόκληρος κόσμος από την πολυπληθή Ινδία, τις Αραβικές χώρες του Κόλπου, την Λατινική Αμερική, τις χώρες της Ασίας και την Αφρική που ταλαντεύονται ανάλογα με τα συμφέροντά τους.
Αυτές οι ενδιάμεσες χώρες άρχισαν να διαφοροποιούνται από την παραδοσιακή επιρροή της Αμερικής και να στρέφονται προς την Κίνα.
Οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες του OPEC, κύρια η Σαουδική Αραβία, κατάλαβαν ότι δεν αρκούν οι προμήθειες στρατιωτικού υλικού για να νιώθουν ασφαλείς αλλά χρειάζεται και μια οικονομία για το μέλλον, όταν το πετρέλαιο θα έχει λιγοστέψει και η προστασία και το ενδιαφέρον της Δύσης θα μειωθεί. Στράφηκαν έτσι σε μια πολιτική μείωσης των διαφορών με τον παραδοσιακό τους εχθρό το Ιράν κάτω από την σκέπη και την μεσολάβηση της Κίνας. Η κυριότερη παραγωγός προϊόντων και εμπορική χώρα στον κόσμο χρειάζεται ελεύθερα περάσματα. Τα προβλήματα με τον πόλεμο στην Υεμένη και τους πειρατές στη Σομαλία και την Μαλαισία δημιουργούν εμπόδια στις ναυτικές μεταφορές. Παλαιότερα αυτό το ενδιαφέρον μονοπωλούνταν από τους Βρετανούς και αργότερα από τους Αμερικανούς. Τώρα σειρά έχουν οι Κινέζοι. Οι άλλοι περιορίσθηκαν στον Ατλαντικό, στη Μεσόγειο και στον Ειρηνικό. Ο Ινδικός ωκεανός έγινε ζωτικός χώρος της Κίνας και της Ινδίας. Η Αυστραλία ακόμη και μετά την προμήθεια των πυρηνοκίνητων υποβρυχίων της συμφωνίας AUKUS θα είναι πολύ μικρή σε ισχύ για να παίξει αποτρεπτικό ρόλο.
Ο ψυχρός πόλεμος δεν είναι μόνο γεωπολιτική αντιπαράθεση. Είναι κύρια οικονομικά συμφέροντα. Θα μπορέσουν τα κινεζικά προϊόντα να ταξιδέψουν στις δυτικές χώρες; Θα μπορέσει το αραβικό πετρέλαιο να σταλεί στην Κίνα; Θα υπάρξει παγκόσμιο εμπόριο ή μόνο αμερικανο-ευρωπαϊκό από την μια μεριά και κινεζικό από την άλλη;
Στη περιοχή μας, η Τουρκία αποκαθιστά σχέσεις με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τις χώρες του Κόλπου (Εμιράτα και Σαουδική Αραβία). Διατηρεί καλές σχέσεις με την Ρωσία και την Ουκρανία αλλά και την Κίνα και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας ενώ οι αμερικανικοί περιορισμοί εξαγωγής στρατιωτικού υλικού αργά αλλά σταθερά παρακάμπτονται κι δεν εμποδίζουν τις λοιπές σχέσεις. Η μετεκλογική πολιτική δεν φαίνεται ότι θα είναι πολύ διαφορετική, με εξαίρεση τη σύσφιγξη των σχέσεων με την Δύση σε περίπτωση εκλογής των αντιπάλων του Ερντογάν.
Το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα πληρώνει την αστάθεια που δημιούργησε η γεωπολιτική πλεονεξία και οι ανισότητες. Υπάρχει σταθερό χρηματοπιστωτικό σύστημα χωρίς διεθνές εμπόριο και με πολέμους; Υπάρχει ανάπτυξη την οποία απολαμβάνει μόνο το 10% του πληθυσμού; Υπάρχει ζήτηση στην αγορά μόνο για τους πλούσιους; Υπάρχει απρόσκοπτος εφοδιασμός στην αγοράκαι στην ενέργεια με κυρώσεις και περιορισμούς;
Στη χώρα μας, η κυβέρνηση της Ν.Δ. στην εξωτερική πολιτική έχει επιλέξει την στρατηγική του «προκεχωρημένου φυλακίου» και του «δεδομένου συμμάχου». Διαθέτει όσες βάσεις της ζητούν, χωρίς ανταλλάγματα, χωρίς διαπραγματεύσεις, χωρίς χρονικές δεσμεύσεις. Πόσες βάσεις θέλουν; Να τους δώσουμε τόσες κι άλλες τόσες. Θυμηθείτε τις θέσεις της Δεξιάς για τις μνημονιακές δεσμεύσεις. «Τόσα κι άλλα τόσα’’. Πιστεύει η κυβέρνηση ότι αν είμαστε «δεδομένοι» θα παρέμβουν οι «σύμμαχοι» σε οποιαδήποτε τουρκική πρόκληση κι εμείς θα κοιτάμε αμέριμνοι, απολαμβάνοντας χάριν της πειθαρχίας μας, την άνεσή μας και την ειρήνη μας.
Η κυβέρνηση στην εξωτερική πολιτική έχει «αναθέσει» με μορφή «outsourcing» τα φλέγοντα ζητήματα στην αμερικανική πολιτική. Στην εσωτερική πολιτική έχει «αναθέσει» τα οικονομικά ζητήματα στον αυτόματο πιλότο της Αγοράς. Μαζί με την «ανάθεση» έχει έρθει και η υποταγή. Όταν εξαρτάσαι από άλλους χωρίς να επιδιώκεις κοινό όφελος και χωρίς να διαπραγματεύεσαι προς όφελος των συμφερόντων της χώρας σου τότε υποτάσσεσαι.
Υπάρχει δυνατότητα άλλης πολιτικής; Μια σοβαρή πατριωτική πολιτική στο εξωτερικό και λαϊκή πολιτική στο εσωτερικό έχουν κοινά στοιχεία τους καθαρούς στόχους και τον προσανατολισμό στην προάσπιση των εργαζομένων και της κυριαρχίας της χώρας. Οι ξένοι σε σέβονται περισσότερο όταν έχεις καθαρές θέσεις και δεν είσαι δεδομένος. Δεν τους ικανοποιεί αλλά το δέχονται. Πρέπει να σε σέβονται σαν ένα σκληρό διαπραγματευτή για τα συμφέροντά σου.
Η λαϊκή πολιτική έχει ανάγκη από έλεγχο και σχεδιασμό. Όχι διάλυση του κράτους και αυτόματος πιλότος αλλά ενίσχυση των βασικών λειτουργιών του. Η παγκόσμια αστάθεια εξάλλου, σήμερα, αυτό επιβάλλει. Σε δύσκολους καιρούς συγκεντρώνεις τις κύριες αρμοδιότητες και τα δημόσια αγαθά.
Σε εποχή μεγάλων αναταράξεων και τραπεζικής κρίσης που μπορεί να μην ελέγχεται, χρειάζεται αναπτυξιακό πρόγραμμα με υποστήριξη στην διατροφή, στην Υγεία και στη διαφύλαξη των δημόσιων αγαθών.
Περισσότερο από ποτέ χρειάζεται πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, με σεβασμό στις διεθνείς υποχρεώσεις αλλά με περισσότερο σεβασμό στις ανάγκες της χώρας.
Χρειάζεται πολιτική στήριξης της κοινωνίας με σχεδιασμό και έλεγχο και όχι μονομερής και ασύδοτη πολιτική ενίσχυσης των τραπεζών και των ιδιοκτητών τους.
Μια τέτοια πολιτική θα προσελκύσει τον σεβασμό απ’ έξω και την υποστήριξη από μέσα.
Θα δημιουργήσει κοινωνική σταθερότητα στο εσωτερικό και ασφάλεια στον περίγυρο.
Αντίθετα, η ‘’ανάθεση’’ και η υποταγή είναι επικίνδυνες. Ειδικά σε εποχή με χαρακτηριστικά ψυχρού πολέμου.
Ο Νίκος Τόσκας είναι πρώην υπουργός και υποστράτηγος ε.α.
Αποποίηση ευθύνης
Ο ιστότοπος είναι μια πλήρως αυτοματοποιημένη υπηρεσία συνάθροισης, ταξινόμησης και ανάρτησης συνοπτικών ειδήσεων και νέων από άλλους ελληνικούς ειδησεογραφικούς ιστότοπους, μέσω της τεχνολογίας RSS. Δεν αναλαμβάνουμε καμία ευθύνη για την επάρκεια, ποιότητα, πληρότητα ή ακρίβεια των ειδήσεων και των νέων που δημοσιεύονται. Δείτε περισσότερα στο τμήμα "Αποποίηση Ευθύνης" των Ορων Χρήσης.