«Σήμερα κερδίσαμε το δικαίωμα να γίνουμε ανεξάρτητο κράτος! Ο λαός μίλησε ελεύθερα, εξέφρασε τη βούλησή του. Θα ξεκινήσουμε αμέσως τις διαδικασίες απόσχισης»! Κάτω από το μπαλκόνι το πλήθος παραληρεί, αλλά πάνω στο μπαλκόνι δεν βρίσκεται κάποιος… Καταλανός, όπως σίγουρα πήγε το μυαλό σας. Τα λόγια αυτά τα είπε ο Ουμπέρτο Μπόσι, το βράδυ της 25ης Μαΐου 1997, κάτι περισσότερο από 20
χρόνια πριν, μετά το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Παντάνια από την Ιταλία!
Το όνομα Ουμπέρτο Μπόσι μάλλον κάτι σας θυμίζει. Ιταλός πολιτικός, ιδρυτής το 1982 της Λέγκα του Βορρά, ενός περιφερειακού κόμματος με ισχύ στα βόρεια της χώρας. Η Λέγκα παίζει ρόλο στα πολιτικά πράγματα της γειτονικής χώρας από την ίδρυσή της. Άλλοτε μεγαλύτερο, άλλοτε μικρότερο, ανάλογα με την απήχηση που έχουν τα λεγόμενά της. Υποστηρίζει ότι οι βόρειοι Ιταλοί (Λομβαρδοί, Γενουάτες, Βενετοί, Πιεμοντέζοι κτλ.) δεν έχουν σχέση με τους νότιους και θα ήταν πολύ καλύτερο γι’ αυτούς να φτιάξουν ένα δικό τους κράτος. Καλύτερα από πολλές απόψεις, αλλά κυρίως οικονομικά, καθώς η Παντάνια, όπως ο Μπόσι ονόμασε το όραμά του (από τον ποταμό Πάδο, που διατρέχει το μεγαλύτερο μέρος της χώρας) θα διαθέτει σχεδόν όλη τη βιομηχανική παραγωγή της ενιαίας Ιταλίας, αλλά τον μισό πληθυσμό της.
«Ναι» στον Παντάνια
Αυτό που μάλλον δεν γνωρίζετε (ή αν κάποια στιγμή το μάθατε, δεν το θυμάστε) είναι ότι η αυτοπεποίθηση του Μπόσι είχε φτάσει σε τέτοια επίπεδα, που τον ώθησε το 1997 να διοργανώσει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Παντάνια από την Ιταλία! Το δημοψήφισμα έγινε κανονικότατα στις 25 Μαΐου και από τα σχεδόν 4,8 εκατομμύρια που ψήφισαν (αριθμός διόλου ευκαταφρόνητος, αν και αντιπροσωπεύει το 1/7 του πραγματικού πληθυσμού) το 97% είπε «ναι» στη δημιουργία της Παντάνια! Αυτό το συντριπτικό ποσοστό οδήγησε τον Μπόσι να πει αυτά που είπε από το μπαλκόνι. Τα οποία, φυσικά, σχεδόν ταυτίζονται μ’ αυτά που είπε ο Καταλανός πρόεδρος Πουζντεμόν μετά το δικό του αιματοβαμμένο δημοψήφισμα της Κυριακής.
Η διαφορά είναι πολύ εύκολο να βρεθεί: Η αντίδραση του επίσημου κράτους σ’ αυτές τις κινήσεις. Ο τότε πρωθυπουργός της Ιταλίας Ρομάνο Πρόντι (και μετέπειτα πρόεδρος της Κομισιόν) προτίμησε την αδιαφορία. Θέλετε δημοψήφισμα; Κάντε το. Το μόνο που είπε, όταν ρωτήθηκε, εκείνες τις ημέρες είναι ότι το ιταλικό σύνταγμα δεν προβλέπει καμία διαδικασία, ούτε εκλογική ούτε άλλη, για την απόσχιση οποιασδήποτε περιοχής από την επικράτειά της. Πάει και τελείωσε.
Φολκλορικό πανηγύρι
Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Η κίνηση του Μπόσι αντιμετωπίστηκε περίπου ως… φολκλορικό πανηγύρι. Κάποιοι ανέμισαν σημαίες της Παντάνια, πήγαν σπίτι τους το βράδυ ευχαριστημένοι και νικητές, αλλά όταν ξύπνησαν την επόμενη μέρα βρέθηκαν μπροστά σε αδιέξοδο. Ο Μπόσι όντως κήρυξε επισήμως την ανεξαρτησία της Παντάνια, αλλά καμία χώρα, ούτε της Ευρώπης, ούτε καμιάς άλλης ηπείρου, δεν τον στήριξε. Έκανε κάποιες επαφές, αλλά αντιμετωπίστηκε περίπου ως γραφικός. Συνέχισε, βέβαια, να αντιπροσωπεύει ένα σεβαστό κομμάτι ψηφοφόρων, όμως συνειδητοποίησε ότι μόνος του δεν θα μπορούσε να πιέσει για τίποτα.
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι προτίμησε το σκληρό δρόμο από την αρχή: Αποφάσεις του ανώτατου δικαστηρίου, συλλήψεις Καταλανών αξιωματούχων όλη την περασμένη εβδομάδα, κατάσχεση εκλογικού υλικού, ηλεκτρονικό πόλεμο στις ιστοσελίδες του «ναι», και το αποκορύφωμα, ξύλο της αστυνομίας στους άοπλους συμπατριώτες του, ανάμεσά τους γιαγιάδες και παππούδες. Και τώρα πρέπει να πείσει τον κόσμο ολόκληρο ότι… καλά έκανε, ενήργησε σύμφωνα με το νόμο. Αυτοί που δεν τις έφαγαν ίσως πειστούν. Αυτοί που τις έφαγαν δεν τον ακούνε πια.
Έχουν πολλοί τα αγκάθια τους
Κοινώς, αν γινόταν το δημοψήφισμα χωρίς αστυνομία και ξύλο, οποιοδήποτε αποτέλεσμα δεν θα είχε καμία ισχύ, από τη στιγμή που δεν υπάρχει νομικό καθεστώς κατοχύρωσής του. Ο Πουζντεμόν θα μπορούσε να διακηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία της Καταλωνίας, να περιφέρει το χαρτί με το αποτέλεσμα σε όλα τα ευρωπαϊκά γραφεία, αλλά δεν θα έβρισκε ούτε έναν Ευρωπαίο ηγέτη πρόθυμο να τον αναγνωρίσει. Και χωρίς διεθνή αναγνώριση, ανεξαρτησία δεν υπάρχει.
Γιατί; Η απάντηση είναι γνωστή. Όλες οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν τα «αγκάθια» τους και το τελευταίο που θα ήθελαν είναι να τα δουν να μεγαλώνουν. Μεταξύ πολλών άλλων, οι Σκωτσέζοι και οι Βορειοϊρλανδοί στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι Κορσικανοί και οι Βρετόνοι στην Γαλλία, οι Λομβαρδοί και οι Βενετοί στην Ιταλία (οι οποίοι έχουν το δικό τους δημοψήφισμα για «μεγαλύτερη αυτονομία» στις 22 Οκτωβρίου), οι Φλαμανδοί στο Βέλγιο, ακόμα και οι Βαυαροί στην Γερμανία πρεσβεύουν ένα είδος «διαφορετικότητας», άλλοι μεγαλύτερης, άλλη μικρότερης, σε σχέση με τα κράτη που διαβιούν. Διαφορετικότητας στην κουλτούρα, στη γλώσσα, στα ήθη. Αν όλα αυτά «μπολιαστούν» με οικονομικό συμφέρον κανείς δεν ξέρει σε ποια κατακερματισμένη Ευρώπη θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε…
Αργύρης Παγαρτάνης
(Δημοσιεύεται στη Live Sport της Τρίτης, 3 Οκτωβρίου)
χρόνια πριν, μετά το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Παντάνια από την Ιταλία!
Το όνομα Ουμπέρτο Μπόσι μάλλον κάτι σας θυμίζει. Ιταλός πολιτικός, ιδρυτής το 1982 της Λέγκα του Βορρά, ενός περιφερειακού κόμματος με ισχύ στα βόρεια της χώρας. Η Λέγκα παίζει ρόλο στα πολιτικά πράγματα της γειτονικής χώρας από την ίδρυσή της. Άλλοτε μεγαλύτερο, άλλοτε μικρότερο, ανάλογα με την απήχηση που έχουν τα λεγόμενά της. Υποστηρίζει ότι οι βόρειοι Ιταλοί (Λομβαρδοί, Γενουάτες, Βενετοί, Πιεμοντέζοι κτλ.) δεν έχουν σχέση με τους νότιους και θα ήταν πολύ καλύτερο γι’ αυτούς να φτιάξουν ένα δικό τους κράτος. Καλύτερα από πολλές απόψεις, αλλά κυρίως οικονομικά, καθώς η Παντάνια, όπως ο Μπόσι ονόμασε το όραμά του (από τον ποταμό Πάδο, που διατρέχει το μεγαλύτερο μέρος της χώρας) θα διαθέτει σχεδόν όλη τη βιομηχανική παραγωγή της ενιαίας Ιταλίας, αλλά τον μισό πληθυσμό της.
«Ναι» στον Παντάνια
Αυτό που μάλλον δεν γνωρίζετε (ή αν κάποια στιγμή το μάθατε, δεν το θυμάστε) είναι ότι η αυτοπεποίθηση του Μπόσι είχε φτάσει σε τέτοια επίπεδα, που τον ώθησε το 1997 να διοργανώσει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Παντάνια από την Ιταλία! Το δημοψήφισμα έγινε κανονικότατα στις 25 Μαΐου και από τα σχεδόν 4,8 εκατομμύρια που ψήφισαν (αριθμός διόλου ευκαταφρόνητος, αν και αντιπροσωπεύει το 1/7 του πραγματικού πληθυσμού) το 97% είπε «ναι» στη δημιουργία της Παντάνια! Αυτό το συντριπτικό ποσοστό οδήγησε τον Μπόσι να πει αυτά που είπε από το μπαλκόνι. Τα οποία, φυσικά, σχεδόν ταυτίζονται μ’ αυτά που είπε ο Καταλανός πρόεδρος Πουζντεμόν μετά το δικό του αιματοβαμμένο δημοψήφισμα της Κυριακής.
Η διαφορά είναι πολύ εύκολο να βρεθεί: Η αντίδραση του επίσημου κράτους σ’ αυτές τις κινήσεις. Ο τότε πρωθυπουργός της Ιταλίας Ρομάνο Πρόντι (και μετέπειτα πρόεδρος της Κομισιόν) προτίμησε την αδιαφορία. Θέλετε δημοψήφισμα; Κάντε το. Το μόνο που είπε, όταν ρωτήθηκε, εκείνες τις ημέρες είναι ότι το ιταλικό σύνταγμα δεν προβλέπει καμία διαδικασία, ούτε εκλογική ούτε άλλη, για την απόσχιση οποιασδήποτε περιοχής από την επικράτειά της. Πάει και τελείωσε.
Φολκλορικό πανηγύρι
Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Η κίνηση του Μπόσι αντιμετωπίστηκε περίπου ως… φολκλορικό πανηγύρι. Κάποιοι ανέμισαν σημαίες της Παντάνια, πήγαν σπίτι τους το βράδυ ευχαριστημένοι και νικητές, αλλά όταν ξύπνησαν την επόμενη μέρα βρέθηκαν μπροστά σε αδιέξοδο. Ο Μπόσι όντως κήρυξε επισήμως την ανεξαρτησία της Παντάνια, αλλά καμία χώρα, ούτε της Ευρώπης, ούτε καμιάς άλλης ηπείρου, δεν τον στήριξε. Έκανε κάποιες επαφές, αλλά αντιμετωπίστηκε περίπου ως γραφικός. Συνέχισε, βέβαια, να αντιπροσωπεύει ένα σεβαστό κομμάτι ψηφοφόρων, όμως συνειδητοποίησε ότι μόνος του δεν θα μπορούσε να πιέσει για τίποτα.
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι προτίμησε το σκληρό δρόμο από την αρχή: Αποφάσεις του ανώτατου δικαστηρίου, συλλήψεις Καταλανών αξιωματούχων όλη την περασμένη εβδομάδα, κατάσχεση εκλογικού υλικού, ηλεκτρονικό πόλεμο στις ιστοσελίδες του «ναι», και το αποκορύφωμα, ξύλο της αστυνομίας στους άοπλους συμπατριώτες του, ανάμεσά τους γιαγιάδες και παππούδες. Και τώρα πρέπει να πείσει τον κόσμο ολόκληρο ότι… καλά έκανε, ενήργησε σύμφωνα με το νόμο. Αυτοί που δεν τις έφαγαν ίσως πειστούν. Αυτοί που τις έφαγαν δεν τον ακούνε πια.
Έχουν πολλοί τα αγκάθια τους
Κοινώς, αν γινόταν το δημοψήφισμα χωρίς αστυνομία και ξύλο, οποιοδήποτε αποτέλεσμα δεν θα είχε καμία ισχύ, από τη στιγμή που δεν υπάρχει νομικό καθεστώς κατοχύρωσής του. Ο Πουζντεμόν θα μπορούσε να διακηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία της Καταλωνίας, να περιφέρει το χαρτί με το αποτέλεσμα σε όλα τα ευρωπαϊκά γραφεία, αλλά δεν θα έβρισκε ούτε έναν Ευρωπαίο ηγέτη πρόθυμο να τον αναγνωρίσει. Και χωρίς διεθνή αναγνώριση, ανεξαρτησία δεν υπάρχει.
Γιατί; Η απάντηση είναι γνωστή. Όλες οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν τα «αγκάθια» τους και το τελευταίο που θα ήθελαν είναι να τα δουν να μεγαλώνουν. Μεταξύ πολλών άλλων, οι Σκωτσέζοι και οι Βορειοϊρλανδοί στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι Κορσικανοί και οι Βρετόνοι στην Γαλλία, οι Λομβαρδοί και οι Βενετοί στην Ιταλία (οι οποίοι έχουν το δικό τους δημοψήφισμα για «μεγαλύτερη αυτονομία» στις 22 Οκτωβρίου), οι Φλαμανδοί στο Βέλγιο, ακόμα και οι Βαυαροί στην Γερμανία πρεσβεύουν ένα είδος «διαφορετικότητας», άλλοι μεγαλύτερης, άλλη μικρότερης, σε σχέση με τα κράτη που διαβιούν. Διαφορετικότητας στην κουλτούρα, στη γλώσσα, στα ήθη. Αν όλα αυτά «μπολιαστούν» με οικονομικό συμφέρον κανείς δεν ξέρει σε ποια κατακερματισμένη Ευρώπη θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε…
Αργύρης Παγαρτάνης
(Δημοσιεύεται στη Live Sport της Τρίτης, 3 Οκτωβρίου)
Αποποίηση ευθύνης
Ο ιστότοπος είναι μια πλήρως αυτοματοποιημένη υπηρεσία συνάθροισης, ταξινόμησης και ανάρτησης συνοπτικών ειδήσεων και νέων από άλλους ελληνικούς ειδησεογραφικούς ιστότοπους, μέσω της τεχνολογίας RSS. Δεν αναλαμβάνουμε καμία ευθύνη για την επάρκεια, ποιότητα, πληρότητα ή ακρίβεια των ειδήσεων και των νέων που δημοσιεύονται. Δείτε περισσότερα στο τμήμα "Αποποίηση Ευθύνης" των Ορων Χρήσης.