Γρηγόρης Θεοδωράκης: Δημοκρατία ή ενός ανδρός αρχή;

Η συζήτηση επί της πρότασης δυσπιστίας που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ ανέδειξε το σοβαρότερο ίσως πρόβλημα που εμποδίζει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη στην πατρίδα μας: την κρίση των θεσμών.

Αυτό ακριβώς που επεσήμανε ο Πρόεδρος Αλέξης Τσίπρας και για το οποίο ο κ. Μητσοτάκης – καιρό τώρα – ποιείται την νήσσαν.

Στο πολύκροτο βιβλίο τους «Γιατί αποτυγχάνουν τα Έθνη» οι Daron Acemoglu και James Robinson, επισημαίνουν πως ο κρίσιμος παράγοντας που καθορίζει την επιτυχία και την πρόοδο σε μια χώρα είναι η ύπαρξη και λειτουργία δημοκρατικών θεσμών που λειτουργούν σταθερά και ανεξάρτητα από την εναλλαγή κυβερνήσεων.

Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη, με το πρόσχημα του «επιτελικού κράτους», διαμόρφωσε ένα σχήμα εξουσίας που ξεκινάει και καταλήγει στο πρωθυπουργικό γραφείο. Οι υπουργοί μετατράπηκαν σε απλούς εκτελεστές των αποφάσεων που λαμβάνονται από μια πολύ κλειστή ομάδα, ενώ το Υπουργικό Συμβούλιο λειτουργεί ως ντεκόρ για την ανακοίνωση προειλημμένων αποφάσεων του Μαξίμου. Οι Ανεξάρτητες Αρχές αγνοούνται ή χλευάζονται, όταν θεωρούνται εμπόδιο στις κυβερνητικές επιλογές, ενώ η εμφανής προσπάθεια χειραγώγησης της Δικαιοσύνης αποτελεί εμμονή της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Ουσιαστικά, λοιπόν, το πολίτευμα εκπίπτει σε «ενός ανδρός αρχή» και αυτό ακριβώς είναι το πλέον ανησυχητικό για τη χώρα.

Η θωράκιση των δημοκρατικών θεσμών και ο σεβασμός του πολιτικού προσωπικού προς αυτούς είναι αναγκαία προϋπόθεση για να πάει η χώρα μπροστά. Αν θέλουμε να αλλάξουμε τα πράγματα και να δώσουμε όραμα στη νέα γενιά της πατρίδας μας, οφείλουμε να αγωνιστούμε για θεσμική ανασυγκρότηση, δημοκρατική λειτουργία και αξιοκρατικό πνεύμα. Το κράτος δικαίου και οι κανόνες της δημοκρατίας, μπορεί να απειλούνται σήμερα από τους απαρνητές τους, αλλά εδραιώνονται όταν οι σκεπτόμενοι πολίτες αντιδρούν και μάχονται για την τήρησή τους. Αυτό είναι και το μέτρο της ύπαρξής μας σαν κράτος: Ή θα ανήκουμε στα ευρωπαϊκά προηγμένα, ή θα αποτελούμε κράτος του περιθωρίου που ανήκει σε άλλες εποχές και άλλες ηπείρους.

(Ο Γρηγόρης Θεοδωράκης είναι Πρώην Γενικός Γραμματέας Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης)